De methode van de genetische genealogie
Genetische genealogie is de combinatie van de genetica (DNA-onderzoek) met de genealogie (stamboomkunde).
Als er DNA is, is er een persoon en kan zijn of haar identiteit en van zijn of haar familie worden vastgesteld.
De persoon die zijn of haar ouder wil kennen, verder ‘de klant’ genoemd, geeft zijn DNA af aan tenminste één van de grote DNA-verzamelaars in de wereld (MyHeritage, Ancestry of 23andme), maar bij voorkeur eerst aan Ancestry.com, omdat deze de grootste DNA-bestanden heeft en de kans daar dus het grootst is dat er een nabij familielid ook zijn of haar DNA heeft ingestuurd.
Die organisatie stuurt, nadat het DNA-onderzoek is verricht (doorgaans na een aantal weken), de klant al zijn bloedverwanten (overeenkomsten in het DNA) op, die zij verder in hun bestanden hebben. Dat zijn doorgaans enkele honderden levende personen. als daar direct een naaste bloedverwant bijzit, dan kan de klant direct contact met deze persoon opnemen. Dan blijven wij helemaal buiten beeld.
Als er geen directe en nabije bloedverwant bijzit, dan kunnen wij een inschatting maken hoeveel tijd het gaat kosten om het precieze verband vast te stellen. De klant kan ook eert zijn DNA laten beoordelen door achtereenvolgens 23andme.com en MyHeritage.com. Immers, ook deze bedrijven zullen bloedverwanten toesturen uit hún bestanden. Als bij geen van de drie bedrijven een zeer nabij familielid tevoorschijn is gekomen, dan kunnen wij uit elk van de drie bestanden de persoon kiezen die het minste werk (en dus kosten) zal veroorzaken.
Daaraan zijn kosten verbonden. Zie hiervoor de kostenpagina.
Als we met de klant in zee aan en het onderzoek willen beginnen, is eerst een persoonlijk bezoek aan de klant noodzakelijk. Liefst bij de klant thuis, omdat thuis mogelijk er nog foto’s of documenten zijn die van belang voor het onderzoek kunnen zijn.
Als eerste worden daarna alle rechtstreekse voorouders van de gekozen match in de archieven gezocht, die tenminste vier generaties teruggaan, afhankelijk van de kwaliteit van de ‘match’. Soms is nog een vijfde en/of zesde generatie nodig, totdat we aangekomen zijn bij het gemeenschappelijke voorouderpaar van zowel de klant als de match.
Vervolgens gaan we ook weer op zoek in de archieven, naar de overige nazaten van het gemeenschappelijke voorouderpaar, totdat we zijn aangekomen bij de vader van de klant.
Het is een zeer tijdrovende procedure en we zijn hier doorgaans wel een aantal maanden mee bezig.
Uit deze procedure komen meestal meerdere kandidaat-ouders voort, van wie van elk apart moeten worden nagegaan wie de meest waarschijnlijke vader is. Dat hangt van de plaats, streek of land af waar beiden hebben gewoond, alsook van de leeftijd.
Met deze meest waarschijnlijke vader moet dan – indien hij nog in leven is – contact worden gelegd, met de vraag of hij bereid is zijn DNA af te staan en te laten vergelijken met dat van de ‘klant’. Dan zal zonneklaar blijken dat het inderdaad gaat om vader en kind. Of juist niet. In het laatste geval moet worden voortgegaan met de op één na meest waarschijnlijke vader, totdat het vaderschap is vastgesteld. Indien de meest waarschijnlijke vader inmiddels is overleden, dan moeten nabestaanden worden gezocht of andere zeer nauw verwanten (broer of zus).
Deze methode is ook zeer geschikt om de identiteit van een persoon vast te stellen als alleen het DNA van de persoon gevonden, zonder dat er al hetzelfde DNA in een database aanwezig is. Bijvoorbeeld als er een daderspoor is op een plaats delict.
Een andere toepassing is, als er een stoffelijk overschot van een persoon gevonden is, zonder dat diens identiteit kan worden vastgesteld.
In Nederland wordt deze methode, nog niet of nauwelijks toegepast bij geen van de genoemde mogelijkheden.
In de V.S. wordt deze aanpak al vanaf 2018 toegepast bij het oplossen van misdrijven, waarbij er alleen een DNA-spoor is, zonder dat de identiteit van de persoon op andere wijze kan worden vastgesteld.